In dit artikel over de prikneus Silene of Lychnis info over de grondsoort, bodem, standplaats, onderhoud, zaaien en zaaivoorschriften en bemesting van de Prikneus Silene. Het is een favoriete plant van mij. Ik zag hem ooit bij een vriendin van me in de Pyreneeën en nam hem hem mee naar Amsterdam. Het was een witte variant van de prikneus Silene of Lychnis coronaria.
Toen ik Utrecht de rode variant op een rotonde zag staan heb ik de hele zomer gewacht en toen ze zaad gingen zetten heb ik elke keer een beetje opgehaald van die rotonde. Later kon je ze in grote getale kopen bij tuincentra maar voor die tijd heb ik menigeen de zaailingen gegeven zodat ze op een goed moment in de hele buurt in de tuinen stonden.

Kenmerken van de Prikneus Silene
Bodem: Droog, matig voedselrijk tot arm
Vocht: licht vochtig tot droog
Grondsoort: zandige of stenige bodem
Standplaats: Zonnige, open plaats / halfschaduw
Biotoop: braakliggende grond, open plaatsen
Hoogte: 80 tot 100 cm
Winterhardheid: Goed
2 jarig, uitzaaiend
Maakt 1e jaar een rozet, bloeit pas het tweede jaar.
Bloeiperiode: juni-augustus
Nederlands: Prikneus, Christusoog, Lychnis
Engels: Rose campion (Bloody William, Mullein-pink)
Frans: Coquelourde
Duits: Vexiernelke (Kranz-Lichtnelke, Kronen-Lichtnelke)


Algemene informatie:
De Prikneus (Silene coronaria, synoniem: Lychnis coronaria) is een 2 jarige plant uit de anjerfamilie (Caryophyllaceae). Feitelijk staat hij te boek als vaste plant maar na 2 jaar is het wel afgelopen. Vanwege het soms excessieve uitzaaien kun je hem echter als vaste plant beschouwen. Eenmaal in je tuin zal hij steeds weer terugkomen.
De plant bloeit zeer zelden in het eerste jaar al maar zeker in het tweede jaar. De plant zaait zichzelf ruimschoots uit.
In Nederland komt Prikneus vrij algemeen voor in bermen en open terreinen. Zo heb ik hem in Texel aan de slootkant zien groeien.
Grondsoort en Standplaats:
Zeer makkelijke plant om neer te zetten. Ik heb had hem aanvankelijk meegenomen uit de Pyreneeën waar hij naast een huis groeide. Ik heb hem op de Utrechtse heuvelrug in een border voor het huis zien staan en langs de sloot op Texel. Het zaad van de rode variant heb ik van een rotonde midden in Utrecht gehaald. Geen wonder dat de naam Utrecht zo vaak voorkomt want hij doet het goed op een zandige en stenige bodem. Bij mij doet hij het overal in de tuin. Hij heeft dus relatief weinig voorkeur maar vraagt wel het nodige vocht. Op al te droge grond doet hij het niet maar in de winter moet hij ook niet te nat staan want dan verrot hij.
Hij houdt echter wel van zon en geloof het of niet maar in de winter moet hij dus niet te nat staan.Vandaar dat ik hem ook voor en naast huizen heb zien staan, daar is het relatief warm maar in de winter doorgaans wat droger vanwege overhangende dakgoten etc. Feitelijk doet hij het dus gewoon goed op een matig vochtige, zonnige en nooit te natte plek. Heb je kleiachtige of vette of erg voedselrijke grond voeg dan grof zand toe.
Bladrozet:
De prikneus kan 80-90 cm hoog worden en maximaal 50 cm breed. Hij groeit vanuit een rozetvormige plantbasis en heeft zilvergrijs wollig blad. Aan de lange stelen waar relatief weinig blad aan zit (vergelijkbaar met de anjer) komen de bloemen aan het einde en aan de uitlopers ten bloei. De bloemen zijn fel gekleurd wat je op de foto’s kunt zien. De kleurige bloemen lijken soms los op de foto te liggen. Sommige literatuur noemt de plant dan ook lichtgevend.
De Prikneus zaait zich makkelijk uit en de nieuwe, zilvergrijze rozetjes zie je vanzelf in de tuin verschijnen. Ze hebben fraaie behaarde bladeren die op ezelsoren lijken. Ze zijn erg sterk, laten zich makkelijk verplanten en ook als ze er als gekookte sla uitzien kunt u ze gewoon verplanten. Als de wortelpen nog intact is zal hij gaan groeien.
Zon en bloeiperiode:
Hij bloeit van juni tot augustus en de plant en prefereert een standplaats in de volle zon. Door de zilvergrijze kleur van de plant vallen de (vrij kleine bloemen) des te meer op. De bloem heeft 5 bloemblaadjes en is, de lengte van de plant in aanmerking genomen, vrij klein. De rode Prikneus Silene heeft een magenta achtige kleur en is bijzonder fel gekleurd. Eén alleenstaand exemplaar is duidelijk zichtbaar in je tuin.
Vermeerderen:
Vermeerderen doet de prikneus of prikneus silene zelf door zich uit te zaaien. Verzamel zaad aan het einde van het jaar en zaai ze zo vroeg mogelijk. Ik trek ze zo vroeg mogelijk op in kleine potjes in een klein kasje (koop je bij het tuincentrum, grote kweekbakken doen het ook goed) en in het voorjaar plant ik ze uit.
Zaaien:
Prikneus Silene of Lychnis is een makkelijke klant om te zaaien. Zaai de kleine zaadjes met 2 of 3 in een klein potje. De plantjes blijven aanvankelijk klein. Ze zijn erg sterk en kunnen veel hebben. Zet de plantjes als ze niet meer groeien op de plaats. Dan pas zullen ze een rozet vormen.
Ik zaai voor vanaf de herfst en laat de potjes in de winter in een koud kasje staan. In het voorjaar zijn het de eerste plantjes die ik uitplant. Ze zijn tegen lichte vorst bestand dus vanaf eind maart begin april kun je ze uitplanten. Planten die zich spontaan uitzaaien zijn winterhard. Je komen het volgend jaar gewoon weer op.

Onderhoud:
Weinig. Ik laat de uitgebloeide bloemen altijd zitten want dan zaait hij zich lekker uit. Verder heb ik niet gemerkt dat hij langer of meer bloeit als ik de oude bloemen weghaal.
Decoratief blad
Prikneus heeft prachtig zilvergrijs lover en stengels die behaard zijn. Dit duidt op gevoeligheid voor vocht. Zeker in de winter moet hij op wat drogere plekken staan anders gaat hij snel rotten.
Cultivars Lychnus :
‘Abbotswood Rose’ (donkerpaarse)
‘Alba’ (wit)
‘Angel’s Blush’ (witte met roze)
‘Atrosanguinea’ (paarsrood)
‘Gardeners’ World (dubbelbloemig rood)
‘Oculata’: (wit met een zachtroze)
Taxonomische indeling:
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: ‘nieuwe’ Tweezaadlobbigen
Clade: Geavanceerde tweezaadlobbigen
Orde: Caryophyllales
Familie: Caryophyllaceae (Anjerfamilie)
Geslacht Silene
Getoonde soort: Silene Coronaria synoniem Lychnis Coronaria
Geef een reactie