In dit artikel over de lathyrus pronkerwt informatie over de grondsoort, bodem, onderhoud, standplaats, vermeerderen en bemesting van lathyrus pronkerwt. Lathyrus is een klimplant met in ranken uitgroeiende bladeren. Omdat de bloem erg mooi is word hij tegenwoordig als sierplant gebruikt. De Lathyrus Odoratus ruikt bovendien uitzonderlijk lekker. De Lathyrus Latifolius is ook erg populair omdat het een grote en brede plant is.
Kenmerken van Lathyrus pronkerwt:
Standplaats: zon
Grondsoort: voedselrijk, humusrijk, vochtig
Bodem: Waterdoorlatend maar vochtig, voedzaam
Hoogte: 1.5 tot 2 meter
Kleur: geel, paars, rood, roze, wit, roodpaars, meerkleurig.
Bloeiperiode: juni tot september
Plant heeft ondersteuning nodig
Bemesten met compost en vloeibare bloeimest.
Klimplant, eenjarig, wilde soorten meerjarig, snijbloem
Naamgeving:Nederlands: Pronkerwt, siererwt, reukerwt
Engels: Sweatpeas
Duits: Platt-erbse
Frans: Gesse à larges feuilles
Lathyrus Pronkerwt
Algemene informatie:
Lathyrus of pronkerwt is van oudsher veelal een overblijvende soort. Dat geld voor de wilde soorten maar niet voor de cultivars in onze tuin. Dat zijn eenjarige soorten. Hij maakt deel uit van de vlinderbloemenfamilie, Leguminosae of Fabaceae. Dit geslacht komt van oorsprong voor in Europa, Azië en Noord- en Zuid-Amerika in de gematigde streken.
De bloemen groeien alleen of in groepen. Ze kunnen blauw, roze, violet, rood of geel van kleur zijn. Ze maken vruchten die twee– of meerzadige zijn met daarin erwtachtige zaden. Als de vruchten gedroogd zijn splijt de peul in tweeën en de zaden komen te voorschijn. Sommige soorten vormen ondergrondse uitlopers. Het geslacht telt 120 tot 200 soorten. Sommige planten worden als waardplant gebruikt door de larven van sommige vlindersoorten zoals de chi-uil, klaverspanner en Chionodes braunella. De bloemen worden bestoven door bijen en hommels.
Grondsoort:
De lathyrus pronkerwt in mijn tuin doet het af ten toe op hele rare plaatsen niet of wel. Ik heb hem onder de druif langs een rek laten klimmen en het ziet er niet uit. Ik heb hem midden in een vernieuwde en verarmde border (zandig) gezet en hij doet het als een tierelier.
Mijn observatie is dat latyrus het goed op wat armere grond. Dan gaat hij vooral erg mooi bloeien. Ook zijn de plaatsen waar hij het goed doet veelal vochtig en blijven dat ook. Op andere plekken, tussen andere struiken en op voedselrijkere plekken krijgt hij witte aanslag en bloeit slecht.
Zaaien
Laat de zaden eerst een nachtje weken in water en zaai in februari in de koude kas of liever nog binnenshuis. Er mag absoluut geen vorst in de kas komen en een temperatuur van hoger dan 5 graden moet gewaarborgd zijn. In de volle grond kan ook maar de kou moet dan echt uit de lucht zijn. Ook hier 5 graden plus aanhouden. Dat word dus eind Mei.
Latyrus wortelt diep dus lange zaaipotjes en zaaigrond gebruiken. Lekker los en voedzaam. Houd de grond vochtig, zaai tot 3 zaden per potje en dun uit tot 1 gezond en sterk plantje per potje.
Als de plantjes wat groter en steviger zijn (5 cm of hoger) de groeitop er uit knippen om wat breedtegroei te bevorderen. Einde Mei en begin april uitplanten op locatie in voedzame grond. Er mag geen nachtvorst meer zijn. Dus na ijsheiligen met de nodige speling.
Doe een beetje compost bij het plantje en/of zorg voor goed geprepareerde, losse humusrijke, voedselrijke en vochtige tuingrond.
Belangrijk:
- Lathyrus pronkerwt is een klimplant maar hij heeft hulp nodig. Maak rekjes of stokken en leid de plant daar naar toe. Heeft hij eenmaal iets te pakken dan hoef je er niet meer naar om te kijken. Doe dit wel want als je het niet doet gaat Lathyrus op de grond liggen en kan verrotten.
- Verder is het heel belangrijk de oude bloemen te verwijderen en als je dat een keer vergeet de zaden of peulen weg te halen. Dan bloeit de plant namelijk gewoon door. Er zijn maar weinig planten zo gevoelig voor het verwijderen van oude bloemen dan Lathyrus. Zodra hij zijn energie in zaad gaat steken is het gedaan met de bloemen. Voordeel is dat hij meteen weer gaat bloeien als je al het zaad weghaalt.
- Zet lathyrus nooit op dezelfde plek neer.
- Laat de lathyrus door een veelheid aan struiken en andere planten groeien zoals een klimroos, een druif, diverse struiken en samen met andere klimplanten tegen rekken aan de muur en schutting.
Bemesting:
Lathyrus pronkerwt mag regelmatig voeding hebben in de vorm van stalmest. Dit is in gedroogde vorm te krijgen. Let op de dosering anders kunnen de planten verbranden. Ook tijdens de bloei in de zomer extra voeding geven. Het advies is vloeibare voeding voor bloeiende planten.
Verzorging en onderhoud:
Het is belangrijk om te toppen als de plant enige hoogte heeft, in ieder geval meer dan 10cm. Haal de top er volledig uit, de plant zal dan zijscheuten maken vanuit de onderkant. Verder moet je dieven, dan is het verwijderen van takken die zich in de oksel van de blaadjes vormen. Die nemen namelijk veel energie weg van de takken. Als de plant eenmaal lekker hoog is (hoger van 50cm) hou je op met dieven.
Als je te vroeg de top uit de lathyrus haalt krijgt je het enigzins komische maar ingewenste effect dat de plant een zijscheut maakt van een takje bij het blad. Dan richt de plant zich weer gewoon op en vertakt zich niet. Daarom moet je dieven, zeker rond de periode dat je de plant aftopt.
Geef regelmatig water en hou dat bij. Anders verstoor je de bloei. Droogte kan ook meeldauw veroorzaken.
Verwijder oude bloemen en verwelkte bloemen en voorkom dat hij zaad gaat maken want dan houd hij op met bloeien. Daarom alle peulen meteen verwijderen zodat hij zijn energie in de bloei stopt.
Latyrisme
Van sommige soorten is bekend dat ze de zaden giftig zijn.
Ze bevatten gifstoffen die lathyrisme kunnen veroorzaken. Dit is een ziekte met verlamminsverschijnselen die zich voordoet als de zaden in grote hoeveelheden worden gegeten of tot meel worden verwerkt. Klik hier voor een artikel uit de Wikipedia over deze merkwaardige ziekte.
Foto’s:
Taxonomische indeling:
Rijk:Plantae (Planten)
Stam:Embryophyta (Landplanten)
Klasse:Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade:Bedektzadigen Clade:’nieuwe’ Tweezaadlobbigen
Clade:Fabiden
Orde:Fabales Familie:Leguminosae (Vlinderbloemenfamilie)
Onderfamilie:Papilionoideae
Geslacht Lathyrus
Geef een reactie