In dit artikel over de Herfststijlloos of Colchicum informatie over de grondsoort, bodem, onderhoud, standplaats, vermeerderen en bemesting van de Herfststijlloos. De plant bloeit in de herfst. De bladeren zijn tijdens de bloei afwezig en de bladeren en vruchten komen pas in het voorjaar tevoorschijn.
Kenmerken van de Colchicum Autumnale of herfststijlloos
Standplaats: Zon tot halfschaduw
Bodem: vochtig tot vrij nat
Grondsoort: matig voedselrijke tot voedselrijke, humusrijk en kalkhoudend
Planten: juli / augustus
Bloei: eind september oktober / november afhankelijk van de soort.
Plantdiepte: 10 cm
Hoogte: 15 tot 25 cm
Kleur: blauw, lila, roze, soms met wit of helemaal wit.
Herkomst en algemene informatie:
De herfsttijloos of Colchicum herfststijlloos autumnale komt uit de familie van de Herfststijlloos of Colchicaceae. Het is een bolgewas dat lijkt op krokussen. De bloem heeft echter drie stijlen en zes meeldraden en onderscheidt zich op deze wijze van de krokus.
Doet het ook erg goed als bloeier onder struiken en struikgewas en bossages. Zeer geschikt om in kleine groepen aan te planten in combinatie met een bodembedekker.
Belangrijk kenmerk:
De herfststijlloos kan zonder water en grond in de vensterbank tot bloei komen. Gewoon in een potje zetten en hij gaat bloeien. Daarna kun je hem in de grond zetten en aan het einde van de herfst uit de grond halen en weer in een potje in de vensterbank zetten. Je kunt hem ook in de tuin laten staan en laten verwilderen.
Colchicum herfststijlloos
De plant groeit vooral in bossen en duinen langs de paden en in vochtige weilanden. Aan de binnenduinrand en bij buitenplaatsen komt in Nederland de droogbloeier Colchicum byzantinum voor. Droogbloeier wil zeggen dat de bol geen water opneemt en geen wortels en bladeren vormt tijdens de bloei.
De bloem heet in het Nederlands Herfststijlloos wat zou wijzen op het feit je aanvankelijk alleen een bloem uit de grond ziet komen. later komt er ook (meer) bladgroen bij. In Nederland was hij aanvankelijk inheems maar is sinds de vijftiger jaren “matig” afgenomen. Hij is in het wild erg zeldzaam geworden en staat hij op de rode lijst van beschermde planten.
Bijzonder Giftig !!!
De plant is zeer giftig en mag dan ook niet door dieren gegeten worden. Onder de zoogdieren is alleen de goudhamster resistent tegen het gif van deze plant. Vooral de pas verschenen stengels met bladeren en de zaden zijn zeer giftig.
De werking van de gifstof, colchicine, bestaat in een verstoring van het celdelingsproces. Medicinaal is de stof in gebruik om celgroei bij kwaadaardige gezwellen tegen te gaan.
In de tuinbouw word de stof gebruikt om mutaties te veroorzaken die de vorming van afwijkende soorten tot gevolg hebben.
Standplaats en grondsoort:
Colchicum herfststijlloos houdt van een schaduwrijke plaats en doet het goed onder struiken en hoge beplanting. Hij houd van losse, humusrijke en doorlaatbare grond. Zoals alle bollen is zijn favoriete grondsoort de in Nederland beroemde Geestgrond, zand met klei vermengd
Dat is voedselrijk en waterdoorlatend. Net als gewone krokussen kun je hem ook in het gazon laten verwilderen. Zorg er wel voor dat hij niet te nat staat want alle bollen verrotten in principe als ze te nat staan.
Ik koop graag Colchicums nieuw in het najaar en laat ze dan gewoon op tafel in een leeg potje in bloei komen. Zijn ze uitgebloeid dan zet ik ze ergens in de tuin. Ik mijn overvolle cottagegarden staan ze vooral onder heesters en struiken zoals de Hortensia.
Verwilderen:
Net als gewone crocussen verwilderen de Colchicums in de tuin. Laat ze dus maar gewoon staan en laat je het volgend jaar verrassen. Ik vergeet altijd waar ik ze neerzet en dan is het altijd een feest als je in de al bruien en dorre herfsttuin opeens die felle paarse kleur ziet verschijnen.
Meest voorkomende soort is Colchicum byzantinum, die meer en grotere bloemen heeft dan andere varianten.
Soorten met grote bloemen: Autumn Queen’ (lila/witte), ‘Lilac Wonder’ (lila), ‘Giant’ (lila met wit), ‘Violet Queen’ (donkerviolet met wit) en ‘Waterlily’ (lilaroze).
Taxonomische indeling:
Rijk: Plantae (Planten)
Stam: Embryophyta (Landplanten)
Klasse: Spermatopsida (Zaadplanten)
Clade: Bedektzadigen
Clade: Eenzaadlobbigen
Orde: Liliales
Familie: Colchicaceae (herfsttijloosfamilie)
Geslacht: Colchicum (Herfsttijloos)
Soort: Colchicum autumnale
Getoonde soort: Herfststijlloos
